Η ομιλία του Μεγάλου Ιμάμη στο Καζαχστάν
Εν ονόματι του Αλλάχ του Παντελεήμονος και του Πολυφιλέσπλαχνου
Η δόξα ανήκει στον Αλλάχ και την ειρήνη και την ευλογία Tου να έχουν ο Προφήτης Του, τα μέλη της οικογένειάς του και όλοι οι σύντροφοί του.
Αξιότιμε Κύριε καθηγητά Γιαρλάν Μπάτασιβέτς Σιντκούν, Πρύτανης του Πανεπιστημίου Γκουμιλιόφ,
Κύριοι συνάδελφοι
Παιδιά μου φοιτήτριες και φοιτητές
Κυρίες και κύριοι
Αξιότιμοι ακροατές!
Την ειρήνη και την ευλογία του Αλλάχ να έχετε
Είμαι στην ευχάριστη θέση να αρχίσουν ανάμεσά σας την ομιλία μου εκφράζοντας τις ειλικρινείς μου ευχαριστίες και την ευγνωμοσύνη μου στο Πανεπιστήμιό σας, κυρίως στον Πρύτανη, τους καθηγητές, τους φοιτητές, τις φοιτήτριες, τα μέλη του προσωπικού και τους εργαζόμενους, για την ευγενική πρόσκλησή σας να επισκεφτώ αυτό το νέο πανεπιστήμιο. Εύχομαι να επιτύχει πολλές από τις ελπίδες των λαών της περιοχής, και το όνειρά τους και να βρει η εκπαίδευση την κατάλληλη θέση που της αρμόζει σ’ αυτό το Πανεπιστήμιο, όπως συμβαίνει και στην περίπτωση των άλλων πανεπιστημίων του κόσμου και των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων του, σ’ όλους τους κλάδους, στην επιστήμη, στον πολιτισμό, στην τέχνη και στην τεχνολογία. Το νεοϊδρυθέν σας πανεπιστήμιο, δεν έχει συμπληρώσει το τέταρτο έτος μ.Χ. και έχει γίνει μέλος σε πολλές ενώσεις των ευρωπαϊκών και περιφερειακών πανεπιστημίων, συλλόγους, και σε πολλά ακαδημαϊκά ιδρύματα.
Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι αυτά τα σταθερά άλματα που δείχνουν αυτοπεποίθηση, έχουν πίσω τους σοβαρή προνομιακή εκπαίδευση, και μυαλά άγρυπνα σε εγρήγορση που εργάζονται ολημερις και ολονυχτίς. Αυτή είναι «αξιέπαινη προσπάθεια», που την έχει ανάγκη ο ισλαμικός πληθυσμός, και την περιμένει να γίνει από νέους επιστήμονες των πρωτοπόρων της πανεπιστημιακής και προ-πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Επίσης, από δασκάλους και οι άνδρες της σκέψης, της λογοτεχνίας, της τέχνης και της δημοσιογραφίας. Αυτό δεν είναι φευγαλέο γεγονός από την στιγμή που υπάρχουν οι προϋποθέσεις, σύμφωνα με αυτό που αναφέρει το Κοράνι «ο Αλλάχ δεν αλλάζει την κατάσταση ενός λαού, αν ο ίδιος [ο λαός] δεν αλλάζει αυτά που έχει μέσα του», (αλ-Ρά’ντ, 11). Το εδάφιο είναι ένας νόμος για την επιτυχία κάθε προσπάθειας που καταβάλλεται για την πορεία της ανάπτυξης, της προόδου και της ευημερία. Παρά το γεγονός ότι αυτόν τον νόμο τον γνωρίζουμε πολύ καλά, και επαναλμβάνεται από τα παιδιά μας στα διάφορα στάδια της εκπαίδευσης, συχνά όμως υπάρχει έλλειψη στην εφαρμογή του στην πρακτική μας ζωή και στην γραγματικότητα.
Χαιρετίζουμε από καρδιάς αυτό το αναδυόμενο πανεπιστήμιο και τους ανθρώπους που προωθούν την ανάπτυξή του.
Παιδιά μου φοιτήτριες και φοιτητές,
Δεν θα πω κάτι καινούργιο αν αρχίζω να αναφέρω το κατά πόσο «Ισλάμ», το Κοράνι, η σούννα και ο πολιτισμός, δίνουν μεγάλη σημασία στην λογική και την επιστήμη, διότι το αυτό γνωρίζετε όπως το γνωρίζω και εγώ. Θα ήθελα όμως, να σας μιλήω για το γενικό πλαίσιο του ισλαμικού πολιτισμού: για την επιστήμη, την γνώση και την συμπεριφορά. Είναι ένα πλαίσιο που μοιάζει με «τρίγωνο» ισόπλευρο. Αυτές πλευρές είναι: η θεία αποκάλυψη που απευθύνεται στον ανθρώπινο μυαλό, και το μυαλό που ακολουθεί τις διδασκαλίες της θείας αποκάλυψης, στη συνέχεια την ηθική που διακρίνει με σαφή τρόπο μεταξύ του καλού και του καλού.
Η θεία αποκάλυψη αποτελείται από αυτό το τριμερές σύστημα: τα θεϊκά κείμενα, τα οποία είναι τα κείμενα του Ιερού Κορανίου, και τα αποδεδειγμένα λόγια του Προφήτη, την ειρήνη και την ευλογία του Αλλάχ να έχει, και οι πράξεις, διότι ήταν υποχρεωμένος να μεταφέρει την διδασκαλία και τον νόμο και τις οδηγίες του Θεού στους ανθρώπους.
Ο «νους» έρχεται να εκπροσωπήσει την πρώτη προϋπόθεση, για να αναλάβει ο άνθρωπος τα καθήκοντά του και να κατανοήσει τον Θεϊκό Λόγο και να εφαρμοόσει την έννοια αυτού του Λόγου.
Το Κοράνι βασίστηκε πλήρως σ’ αυτό για τον λόγο που απευθύνεται στον άνθρωπο, και γενικά στον διάλογο όλων όσων έχουν την ικανότητα να κατανοούν και να συζητούν.
Μια γρήγορη ματιά στις σελίδες του Κορανίου, αρκεί για να αναγνωρίσει κανείς την «Υψηλη θέση» που δίνει στο μυαλό,, καθώς και για όλες τις δραστηριότητές της γνώσης, είτε είναι για την διαίσθηση, ή για συμπερασματολογία και την αιτιολογία. Το «μυαλό», και όλα τα στοιχεία που αναφέρονται στην κατανόηση και τον συλλογισμό, για πάνω από 120 φορές στα εδάφια του Κορανίου, και με συχνές λεξιλόγιο, όπως: να γνωρίζουν, να αναλογίζονται και να σκέφτονται, να βλέπουν, να ακούουν να καταλαβαίνουν κ.λπ. υπάρχει επίσης διαφορά ανάμεσα στην επιτήμη, που είναι μια βεβαιότητα , η οποία δεν αποδέχεται αμφισβήτηση, και τις εικασίες. Το Κοράνι αναφέρει, «Χωρίς να έχουν γνώση αυτού. Ακολουθούν μόνο εικασίες και οι εικασίες δεν έχουν καμία αξία μπροστά στην αλήθεια. Κρατήσου μακριά από εκείνο που Μας αρνείται και δεν αναζητά άλλο από εκείνα που του προσφέρει η εγκόσμια ζωή», (αλ-Νάτζμ, 28 - 30]).
Η τρίτη διάσταση σε αυτό το πλαίσιο: είναι η ηθική που συνδέεται με την συμπεριφορά του ατόμου, της οικογένειας και της κοινωνίας.
Και για να μην σας σπαταλήσω τον χρόνο σας, θα μιλήσω μόνο για την Τρίτη διάσταση, αναφερόμενος σε δυο στοιχεία:
Το πρώτο πράγμα: είναι ότι η ηθική κρίση στο Ισλάμ αποτελεί μια σταθερή αρχή, που δεν εξελίσσεται και δεν αλλάζει. Έτσι, είναι τα πρότυπα και τα κριτήρια, ακόμα και σε υλικά και αισθητά. Γιατί η απάτη και το ψέμα είναι κακίες πράξεις που βασίζονται στην αλλοίωση των κριτηρίων και την διακύμανση των προτύπων. Ως εκ τούτου, πρέπει οι κανόνες δεοντολογίας να διέπουν την διακίνηση του πολιτισμού και να διορθώσουν στην πορεία της ιστορίας. «Ως εκ τούτου, ήταν δύσκολο να οι μουσουλμάνοι να καταπιέσουν τους άλλους, ή να δικαιολογήσουν την δολοφονία τους ή να τους αναγκάσουν να υποκέψουν στην βούληση των άλλων. Οι καλές πράξεις στην ζυγαριά της ισλαμικής ηθικής, παραμένουν καλές σ’ όλους τους καιρούς και αντιστρόφως».
Δεύτερον, η ηθική είναι η βάση της λατρείας στο Ισλάμ, με άλλα λόγια : η λατρεία στο Ισλάμ δεν αντικαθιστά την ηθική, ακόμα και αν ο άνθρωπος την εκτελεί πλήρως. Οι λατρείες του Μουσουλμάνου- με τις διαφορετικές τους μορφές – δεν έχουν καμία αξία χωρίς την ηθική βάση. Σημειωτέον είναι αυτό που είπε ο Προφήτης, την ειρήνη και την ευλογία του Αλλάχ να έχει, όταν του είπε «η τάδε γυναίκα προσεύχεται την νύχτα και την μέρα κάνει νηστεία, όμως κακολογεί τους γείτονές της. Τότε απάντησε: δεν έχει τίποτα το καλό, και είναι στην κόλαση. Μετά του είπαν, «και η τάδε προσεύχεται τις υποβαλλόμενες προσευχές, και κάνει φιλανθρωπία δίνοντας λίγη τροφή όσο της δύναται, και δεν κάνει τίποτα άλλο, όμως δεν βλάπτει κανέναν. Τότε είπε, «είναι στον παράδεισο». Σημείο αναφοράς είναι επίσης που είπε ο ίδιος« Ο πιστός αγαπάει, και όποιος δεν αγαπάει και δεν αγαπιέται, δεν έχει μέσα του τίπτα το καλό». Και είπε, «ο δούλος του Θεού, χάρη στην ηθική του, θα αποκτήσει την πιο υψηλή θέση την ημέρα της κρίσεως, ακόμα και αν δεν κάνει πολλές λατρείες. Ενώ θα ριχτεί βάθος της κόλασης, λόγω της κακής του ηθικής, ακόμα και αν είναι μεγάλος λάτρης».
Αξιότιμοι ακροατές,
Γνωρίζετε ότι το αλ-Άζχαρ, ως Τέμενος που εκτελείται η λατρεία, και ως πανεπιστήμιο που παρέχει γνώση και επιστήμη και ιδρύθηκε το 972 μ.Χ. δηλαδή πριν χίλια σαράντα έξι χρόνια. Επιβεβαιώνω ότι όλη η διδακτική ύλη κινείται σ’ αυτό το πλαίσιο και αφορούν το κείμενο, την λογική και το γούστο.
Η κειμενολογία: περιλαμβάνει όλες τις επιστήμες που αφορούν στην μελένη του κειμένου του Κορανίου και της σούννας, όπως την ερμηνεία, τις επιστήμες του Κορανίου, του χαντίθ, της νομολογίας, της βιογραφίας, του δόγματος κ.λπ.
Οι επιστήμες της λογικής: όπως η φιλοσοφία, η λογική, το ιλμου ελ-καλάμ, τα τοπικά, την σύγχρονη λογική κ.λπ.
Η επιστήμη του γούσου: όπως οι επιστήμες του ισλαμικού μυστικισμού, με τα διάφορα του ρεύματα, και η ηθική κ.λπ.
Η διδακτική ύλη του αλ-Άζχαρ εκφράζει το ισλαμικό πνεύμα, την μετριοπάθειά του και την φύση της κληρονομιάς του.
Είναι σημαντικό να επισημανθεί ότι η εκπαιδευτική διαδικασία στην επιστήμη της πολιτιστικής κληρονομιάς, αν και εξαρτάται από την ερμηνεία και την επιξήγηση, αλλά βασίζεται στην λογική διαλόγου και στην κουλτούρα των διαφόρων απόψεων, και στον σεβασμό των διαφόρων απόψεων σ’ όλες τις επιστήμες, χωρίς εξαίρεση. Έτσι, αυτό ριζώνει στα μυαλά των φοιτητών του αλ-Άζχαρ από μικρή ηλικία, την νομιμότητα της διαφορετικότητας, και η αντιμετώπιση των διαφόρων σκέψεων, επί ίσοις όροις, διότι είναι προσπάθεια κατανόησης κειμένων. Καμία αίρεση δεν έχει το δικαίωμα να απαγορεύσει τις άλλες αιρέσεις, από την στιγμή που έχουν επιχειρήματα. Ως εκ τούτου, αληθεύει η έκφραση: «η διαφορές είναι έλεος», δηλαδή δίνει στους ανθρώπους ελαστικότητα στην θρησκεία και τον κόσμο. Ο Ιμάμης αλ-Σάτμπυ στο έργο του «αλ-Μουκαφάτ», μετέφερε αυτό που είπε ο χαλίφης Όμαρ ιμπιν Αμπντουλαζίζ: δεν θα μου άρεσε να μην διαφωνήσουν οι σύντροφοι του Προφήτη, διότι αυτό θα δυσκόλευε τους ανθρώπους. Ήταν άνθρωποι που άξιζαν να τους μιμηθεί και να τους μιμάται κανείς.
Εν τούτοις, οι φοιτητές του αλ-Άζχαρ αλ-Σαρίφ απέχουν παρασάγγας από τον εξτρεμισμό, και από τις τρομοκρατικές ομάδες, που δολοφονούν στο όνομα της θρησκείας και του Προφήτη του, που τον έστειλε ο Αλλάχ ως έλεος για όλα τα έμψυχα και ταάψυχα.
Αξότιμοι ακροατές,
Η επίσκεψή μου σ’ αυτή την χώρα, που εγκαινιάστηκε σήμερα με την επιστημονική μου συνάντηση, ξαναφέρνει στην μνήμη μου επιστημονικούς και γλωσσικούς δεσμούς, που συνδέουν την ψυχή και την γλώσσα μου με το Καζακστάν και και τις άλλες χώρες γύρω, από τότε που ήμουν φοιτητής του Δόγματος και της φιλοσοφίας στην Σχολή της Θεολογίας του Πανεπιστημίου αλ-Άζχαρ αλ-Σαρίφ κατά την δεκαετία του εξήντα του περασμένου αιώνα. Άρχισα τις σπουδές μου στην ισλαμική φιλοσοφία με τον Κίντυ τον φιλόσοφο των Αράβων, και μετά με τον υιο σας του Καζακστάν, τον φιλόσοφο του Ισλάμ και τον δεύτερο δάσκαλο Άμπου Νάσρ αλ-Φαράμπυ που γεννήθηκε στον νομό του Φαράμπ το 260 μ.Η. / 874 μ.Χ. Εκείνος δεν ήταν μόνο μουσουλμάνος φιλόσοφος, είναι όμως και παγκόσμιος φιλόσοφος, και εξακολουθούν τα πανεπιστήμια της Ανατολής και της Δύσης να διδάξουν την την φιλοσοφία, την πολιτιστική κληρονομιά, την πολιτική και την κοινωνιολογία σ’ όλες τις διαστάσεις της μεταφυσικής. Η απλή ζωή του ήταν εδραιωμένη στην άσκηση, την λιτότητα και την αποχή από την προσπάθεια έκπληξης. Υπάρχει και άλλος Φαράμπυ, που ίσως ήταν σύγχρονος του δεύτερου δασκάλου, ο οποίος ήταν: Άμπουύ Ιμπραήμ Ισχάκ αλ-Φαράμπυ, ο οποίος έχει γράψει «συλλογή της λογοτεχνίας». Το έγο αυτό έγινε πρώτο λεξικό της αραβικής σύνταξης. Το έργο αυτό αυτό έχει εκδοθεί πρόσφατα στο Κάιρο σε τέσσερις τόμους. Αυτός ο μεγάλος γλωσσολόγος ήταν θείος του επιστήμονα (αλ-Ταουχάρυ) Ισμάηλ Χαμμάντ, που έχει γράψει το λεξικό «αλ-Σεχάχ», που χρησιμοποιείται πολύ από τους αραβολόγους.
Αυτοί οι γνωστοί ιμάμηδες είναι ένα πρότυπο μιας νηοπομπής από τους πρωτοπόρους της ισλαμικής σκέψης, μεγάλωσαν στο Καζακστάν και διέδωσαν τα φώτα της επιστήμης και της σκέψης σ’ άλλες ισλαμικές χώρες. Αξίζει να τονίσουμε το γεγονός ότι το «Καζακστάν», αγκάλιασε τον μουσουλμανικό νου και την Αραβικά γλώσσα .
Το αλ-Άζχαρ αλ-Σαρίφ ανοίγει τις πόρτες του στα παιδιά του Καζακστάν, για να σπουδάσουν, και και λαμβάνει υπόψη την ιστορική σχέση και προσπαθεί να την διατηρήσει για να συνεχίσει.
Αξιότιμοι Κύριοι!
Το αξιοσέβαστο πανεπιστήμιό σας, που με τιμά σήμερα με ένα τιμητικό διδακτορικό, τιμά ταυτόχρονα το αλ-Άζχαρ αλ-Σαρίφ, Τέμενος και το πανεπιστήμιο, τους επιστήμονες, τους καθηγητές και τους φοιτητές, όχι μόνο, αλλά τιμά και όλους τους μουσουλμάνους στην Ανατολή και τη Δύση. Εφιστά επίσης την προσοχή στο παγκόσμιο μήνυμα της αλ-Άζχαρ στη διάδοση των όρθών αρχών και της ορθής διδασκαλίας του Ισλάμ, οι οποίες βασίζονται στην ειρήνη και την ανθρώπινη αδελφοσύνη και τον σεβασμό προς τους άλλους και την αποδοχή του άλλου, ανεξάρτητα από την πίστη του, την φυλή, το χρώμα ή τη γλώσσα του. Όλοι οι άνθρωποι είναι δημιούργημα του Θεού, και όλοι είναι ίσιοι, και δεν υπάρχει καμία διάκριση μεταξύ τους. το μόνο που τους διακρίνει, κατά τον Θεό, είναι οι καλές πράξείς.
Η θρησκεία βασίζεται σ’ αυτή την αρχή, είναι αδύνατο να περιγραφεί ως θρησκεία του αίματος και της δολοφονίας, βομβαρδισμού. Αυτά τα ειδεχθή εγκλήματα, αποτελούν παραβίαση στον νόμο του Αλλάχ και του Προφήτη του, και είναι ψέματα και αδικίες μεταξύ για το Ισλάμ και τους μουσουλμάνους.