برادرى پيامبران و جهانى شدن دين اسلام 2 / الزامات برادرى پيامبران

  • | چهارشنبه, 3 آبان, 1396
برادرى پيامبران و جهانى شدن دين اسلام 2 /  الزامات برادرى پيامبران

     روابط برادرى قويترين روابط انسانى ميان بشريت، و پيامبر صلى الله عليه وسلم روابط دوستى، محبت و احترام ميان همهء انبيا را به "برادرى" توصيف كردند. ابوهریره رضى الله عنه میگوید: شنیدم كه رسول الله صلى الله عليه وسلم فرمود: «من از همه مردم به عیسی بن مریم، نزدیكترم. و انبیا، فرزندان یک پدرند كه از چند مادر متولد شده اند (در اصول با یكدیگر مشترک اند و در فروع، متفاوت). میان من و عیسی، پیامبر دیگری وجود ندارد". اين حديث به بيان چقدر روابط عميق پيامبر ما محمد صلى الله عليه وسلم با همهء پيامبران به ويژه عيسى ابن مريم مي پردازد. اين بيان براى مؤمنان تحكيم روابط و همكارى همهء جانبه ميان پيراون هر دو دين تأكيد و تشديد ميكند، از جمله:
همزيستى:
همزيستى با ديگران يك ارزش اسلامى است. چراكه گفتمان اسلامى براى مردمان اعلام ميكند كه دين همهء پيامبران یگانه است، لذا -با وجود تفاوت ميان پيروان اديان- دين اسلام به وحدت همهء مردمان تأكيد ميكند چراكه همهء آنان به يك اصل نسبت ميدادند. بنابر اين دعوت اسلامى بر اساس وحدت و همبستگى بشرى استوار ميكند. خداى متعال ميگويد: " بی تردید این است آیین شما که آیینی یگانه است، و من پروردگار شما هستم، پس مرا پرستش کنید".        
با فعال كردن اين ارتباط ميان بنى آدم، شريعت اسلامى به يك سوژه جهانى مطابق فطرت مردمان در همه زمان و مكان نازل شد، چراكه محتوا دين اسلام به رحمت و صلح براى همه تأكيد ميكند. خداى متعال ميگويد: "(ای پیامبر!) تو را جز رحمتی برای جهانیان نفرستادیم". و همچنين ميگويد:" ای کسانی که ایمان آورده اید! همگی به اسلام (و اطاعت خدا) در آیید و گامهای شیطان را پیروی نکنید، بدرستی که او برای شما دشمن آشکار است".
آيت مذبور مؤمنان را براى همزيستى و گفتگو با ديگران تشويق ميكند، از اين جا پيامبر صلى الله عليه وسلم به اصل گفتگو دينى فارغ از نتيجه قائل شدند، و اين اصل در نامه هاى خود به سران و حاكمان كشورها اعمال كردند، از جمله نامهء خود به هرقل پادشاه روم كه -در آن وقت- يكى از كشورهاى قدرتمند است، براى او يك نامه درباره دين اسلام فرستاد، در آن آمده است:
بسم الله الرحمن الرحيم ازمحمد بنده و فرستاده خدا به هرقل، پادشاه رومیان. کسی که پیرو راستی گردد گزند نمی بیند. اسلام بیاور تا سالم بمانی و اسلام بیاور تا خدا دوبار تو را پاداش دهد و اگر از پذیرش آن سر باز زدی، گناه اریوسیان (فرقه ای از مسیحیت که بوسیله اسقف اریوس در سال ۳۱۰ میلادی پایه گذاری شد و معتقد به مخلوق بودن حضرت عیسی و نفی الوهیت او بودند) بر گردن تو خواهد بود. بگو:" ای اهل کتاب! بیایید به سوی سخنی که میان ما و شما یکسان است، که جز خدا را نپرستیم، و چیزی را شریک او نسازیم، بعضی از ما بعضی دیگر را به جای خدا به خدایی نگیرد». پس اگر (از این دعوت) روی گرداندند، بگویید: «گواه باشید که ما مسلمانیم".
پيامبر صلى الله عليه وسلم به اين نامه ( كه مشتمل بر همهء عناصر گفتگو) گفتگوى تمدنها به ويژه با اهل كتاب آغاز كردند، شاخص ترين اين عناصر:
أ/ بسم الله الرحمن الرحيم، پيامبر صلى الله عليه وسلم نامهء خود به "بسم الله" آغاز كردند، تا به شنونده نشان داده اند كه اين نامه از خدواند رحمن رحيم نازل شده است.
ب/ "هرقل پادشاه روميان" اين جمله نشان ميدهد كه پيامبر صلى الله عليه وسلم احترام به ديگران قائل ميشوند، و اين يكى از ادبيات نبوت و گفتگو است. با وجود اين كه مقام نبوت پيامبر صلى الله عليه وسلم بالاترست اما هرقل به مقام خود نزد روميان (پادشاه روميان) خطاب كردند. اين نشانهء نرمى گفتمان پيامبر صلى الله عليه وسلم است، و يك نمونهء براى كسانيكه ديگران را به دين اسلام دعوت ميكنند، تا با ديگران احترام قائل شوند.    
ج/ " کسی که پیرو راستی گردد گزند نمی بیند" اين جمله  متناسب با مقام گفتگوى دعوت به دين اسلام است، چرا كه صلح در گفتمان اسلامى به عنوان گفتگو به ديگران است، و اين يكى از سنت هاى پيامبران هستند. موسى و هارون (عليهما السلام) از آن در گفتگو با فرعون آغاز كردند، و قرآن كريم اين گفتگو را تدوين كرد. خداى متعال ميگويد: "پس به نرمی با او سخن بگویید، شاید که او پند گیرد یا (از پروردگارش) بترسد". و همچنان ميگويد: "به راستی که ما نشانه ى روشنى از سوی پروردگارت برای تو آورده ایم، و سلام بر آن کسی که از هدایت پیروی کند". بنابر اين ارزش صلح مقترن با گفتگو با ديگران در قرآن كريم آمده است، و اين نشانهء روش نبوت و همچنين مسلمانان مورد اين خطاب قرار گرفتند.    
د/ "اسلام بیاور تا سالم بمانی" اين جمله روش صلح دعوت به دين اسلام تأكيد ميكند، و امنيت براى هر كس از پذيرش دين اسلام سر باز زد تا زمانى كه جنگ بر عليه دين اسلام اعلام نكرد، خداى متعال ميگويد: "الله شما را از نیکی کردن و رعایت عدالت نسبت به کسانی که در (امر) دین با شما نجنگیده اند و شما را از دیارتان بیرون نکرده اند، نهی نمی کند، بی گمان الله عدالت پیشگان را دوست دارد".
و/ " اگر از پذیرش اسلام سر باز زدی، گناه اریوسیان بر گردن تو خواهد بود" اين جمله اصل شفافيت در دعوت به دين اسلام تأييد مى كند، اگر ديگر قبول باشد، پاداش خود و كسانى كه آنان را پيروى اسلام گردانند، پس اگر قبول نشد، اين انتخاب خود است خداى متعال ميگويد: "پس اگر (از این دعوت) روی گرداندند، بگویید: «گواه باشید که ما مسلمانیم".
اين خط و نشان پيامبر صلى الله عليه وسلم در دعوت به دين اسلام است، روی گردان را ترك ميكند و پاداش از خداوند منتظر بماند، و اين قاعده بر اهل مكه انجام شد و گفت: "برويد شما آزادگان هستيد" و اسلام به روى اجبار بر آنان مقرر نداشت، و از ضعف آنان سوء استفاده نكرد، و در نتيجه خداوند مكه براى پيامبر خود فتح كردند و مردم گروه گروه در دين خداوند وارد شدند.
ز/ "بگو: ای اهل کتاب! بیایید به سوی سخنی که میان ما و شما یکسان است" پيامبر خداوند به اين جمله نامهء خودند براى هرقل پادشاه رومانيان ختم كرد، زيرا طرز سخن موجب اين است، چرا كه پادشاه روم و مردم خود اهل كتاب بودند، و اين جمله كه پيامبر صلى الله عليه وسلم به آن ختم كرد چهارچوب مشترك ميان مسلمانان و اهل كتاب درباره بالا بردن ارزش دين پيدا ميكند، و تلاقي براى حمايت مبادى دين ميان پيراون رسالت هاى آسمانى را اعلام ميكند، و دين اسلام اين امر تأكيد ميكند خداى متعال ميگويد:" که جز خدا را نپرستیم، و چیزی را شریک او نسازیم، بعضی از ما بعضی دیگر را به جای خدا به خدایی نگیرد". از ابن كثير آورده اند: "هنگاميكه هرقل نامهء پيامبر صلى الله عليه وسلم از دحيه الكلبى گرفت، گفت: به خدا قسم من مى دانم كه يار تو نبى فرستاده، و كتاب ما به او اشاره كرد، اما از رومايان مى ترسم، و الا او را پيروى كردم".

 

Print
Tags:
Rate this article:
No rating

Please login or register to post comments.