معاون الازهر در نشست رهبران ادیان در آذربایجان با شعار «ادیان برای سیاره‌ای سبز» شرکت کرد.
معاون الازهر، از تلاش‌های شورای حکماء مسلمانان و اداره مسلمانان قفقاز در برگزاری اجلاس رهبران ادیان و کنفرانس «ادیان جهان برای سیاره‌ای سبز» در آذربایجان قدردانی کرد.
معاون الازهر: موضوع تغییرات آب‌وهوایی به هیچ وجه کمتر از خطر ویروس کرونا نیست، ویروسی که کشورهای جهان با دولت‌ها، سازمان‌ها و ملت‌های خود برای مقابله با آن بسیج شدند.
الازهر بار دیگر از رهبران جهان می‌خواهد که به توافقاتی بزرگ و مشترکی برای مقابله با چالش‌های ناشی از بحران‌ها دست یابند.
معاون الازهر بر اهمیت وضع قوانین و مقرراتی که جلوی احتکار اطلاعات را می‌گیرد، تأکید کرد، زیرا این کار بر کارآمدی مقابله با بحران‌ها و بلایا تأثیر منفی می‌گذارد.
معاون الازهر خواستار پیگرد قانونی آلوده‌کنندگان محیط زیست از طریق وضع قوانین و مقررات الزام‌آور و بازدارنده شد.
پروفسور محمد الضوینی، معاون الازهر، روز سه‌شنبه، ۵ نوامبر ۲۰۲۴، در «نشست جهانی رهبران ادیان برای آب‌وهوا» که در شهر باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان، تحت عنوان «ادیان جهانی برای سیاره‌ای سبز» با حمایت آقای الهام علی‌اف، رئیس‌جمهور آذربایجان، و با حضور علی اسدوف، نخست‌وزیر آذربایجان، و بیش از ۳۰۰ شخصیت برجسته از رهبران ادیان جهانی، نمایندگان ادیان، مقامات ارشد، دانشگاهیان و کارشناسان محیط زیست برگزار شد، شرکت کرد.
پروفسور محمد الضوینی در سخنرانی خود در جلسه افتتاحیه نشست، از شورای حکماى مسلمان به ریاست فضيلت‌مآب امام اكبر، پروفسور احمد الطیب شیخ الازهر، و اداره مسلمانان قفقاز در جمهوری آذربایجان برای سازماندهی این نشست مهم تشکر کرد و این نشست را گامی عملی برای کاهش تأثیرات تغییرات آب‌وهوایی دانست.
پروفسور محمد الضوینی در سخنانش تأکید کرد که تغییرات آب‌وهوایی چالشی مشترک است که نیاز به همبستگی تلاش‌های بشری در تمامی سطوح دارد. او خاطرنشان کرد که ادیان چشم‌اندازی جامع برای حفاظت از زمینی که انسان به ارث برده است و حفظ آن برای نسل‌های آینده ارائه می‌دهند. او بشریت را به یک سیستم واحد یا خانواده‌ای گسترده تشبیه کرد که هر فرد آن تحت تأثیر اعمال دیگران قرار می‌گیرد؛ به‌گونه‌ای که تغییرات آب‌وهوایی تنها به یک کشور یا ملت خاص مربوط نمی‌شود، بلکه مسئله‌ای است که سرنوشت کل جهان را تحت تأثیر قرار می‌دهد و نمی‌توان آن را به‌طور مؤثر جز با همکاری جهانی و پایه‌گذاری اصول مشترک برای ایمنی محیط زیست و پایداری منابع حل کرد.
معاون الازهر تصریح کرد که وظیفه دین بر رهبران دینی فرض می‌کند تا پیروان خود را به این فهم برسانند که محیط زیست نعمتی است که باید قدردان آن بود، و این قدردانی با فساد آن مغایرت دارد.
از وظایف انسان به عنوان خلیفه خدا و آبادکننده زمین، این است که محیط زیست را سالم و قابل زندگی نگه‌دارد. و اسلام و احکام آن برای محافظت از محیط زیست و حفظ آن از هر آسیبی به وجود آمده است: از تغییر نگرش انسان نسبت به جهان به عنوان خلقت زنده و پیوسته در حال تسبیح، نه به عنوان موجوداتی بی‌روح، گرفته تا دستوراتی که به احترام به اجزای حیات و پاکیزه نگاه داشتن آنها از هر آلودگی و فساد، از انسان گرفته تا مکانی که در آن زندگی می‌کند، آب، غذا و هوایی که تنفس می‌کند، و توجه به نسل‌های آینده و سهم آنها از منابع و تعهد به وظيفه علمى که دین با آن سازگاری دارد.
او بر نقش مهم رهبران دینی در تصحیح درک پیروانشان نسبت به جهان و هدایت رفتار آنها تأکید کرد و افزود: بشریت هنوز نیاز به تلاش‌های بیشتری برای افزایش آگاهی از مفهوم تغییرات آب و هوایی و پیامدهای آن دارد، چرا که برخی افراد هنوز تغییرات آب و هوایی را امری تجملی می‌دانند؛ بنابراین، آموزش و آگاهی‌بخشی نسبت به خطرات واقعی و بالقوه می‌تواند در برابر این تغییرات مقابله کرده و انسان‌ها را به رفتار بهتر با محیط زیست و الگوی مصرف معتدل تشویق کند. رهبران دینی همچنین باید همکاری خود را با تصمیم‌گیران افزایش دهند و از نمادگرایی خود به عنوان نیرویی تأثیرگذار برای هدایت آنها به سمت منافع بشریت استفاده کنند.
معاون الازهر افزود که موضوع تغییرات آب‌وهوایی به هیچ وجه کمتر از خطر ویروس کرونا که کشورهای جهان با دولت‌ها، سازمان‌ها و ملت‌های خود برای مقابله با آن بسیج شدند، یا جنگ‌هایی که آثار آن، همه را با وجود فاصله جغرافیایی از محیط اطرافشان تحت تأثیر قرار داد، نیست. بنابراین، افراد، نهادها و دولت‌ها باید در برابر تهدید ناشی از تغییرات آب و هوایی، اقدام کنند.
و بی‌نیاز از توضیح است که کشورهای متعددی در این زمینه تلاش‌های بزرگی انجام داده‌اند، که آخرین آنها کنفرانس (Cop27) بود که در جمهوری مصر برگزار شد و در تلاش بود تا تعهد کشورهای توسعه‌یافته برای تأمین مالی خسارت‌های تغییرات اقلیمی را به واقعیت تبدیل کند و کشورهایی را که در این تغییرات نقش دارند، به انجام تعهدات مالی خود تشویق نماید. همچنین، کنفرانس (Cop28) که در امارات متحده عربی برگزار شد و به صدور «بیانیه مشترک ابوظبی برای اقلیم ... ندای وجدان» منجر گردید. علاوه بر آن، جمهوری آذربایجان سال ۲۰۲۴ میلادی را به عنوان سال همبستگی برای صلح سبز اعلام کرد. این در کنار کنفرانس‌ها، توصیه‌ها، بیانیه‌ها، اسناد، تحقیقات، و مطالعات قبل و بعد از آن است.
وی پرسید: آیا کشورهای بیشتر آلوده‌کننده اقلیم به توصیه‌های کنفرانس‌ها پایبند بوده‌اند؟ آیا معامله‌ای منصفانه میان کشورهای مسبب آسیب‌های اقلیمی و کشورهای آسیب‌دیده از آنها وجود دارد؟ و اقدام واقعی که پس از این کنفرانس‌ها و جلسات صورت می‌گیرد، چیست؟! بنابراین، نیاز جهان امروز به پل زدن میان ملت‌ها و تقویت همکاری‌ها بیش از هر زمان دیگری است. و الازهر بار دیگر از رهبران جهان و خردمندان دعوت می‌کند که بر اصول والایی که تضمین‌کننده کار مشترک برای مقابله با پیامدها و چالش‌های ناشی از بحران‌ها باشد، توافق کنند.
معاون الازهر سخنان خود را با چهار توصیه به پایان رساند که عبارتند از:
۱. ضرورت افزایش آگاهی زیست‌محیطی از طریق آموزش عمومی توسط نهادهای آموزشی و دینی، منابر آگاهی‌بخش و رسانه‌ها، و کتاب‌های درسی.
۲. لزوم همکاری جهانی و تبادل اطلاعات و تجارب بین ملت‌ها، دولت‌ها و سازمان‌های رسمی و غیررسمی از طریق برنامه‌های علمی که تلاش‌ها را به‌صورت سریع و موثر، دور از ابعاد شکلی و تشریفاتی، برای مقابله با هر خطری که زمین را تهدید می‌کند، به کار گیرد.
۳. ضرورت تصویب قوانین و مقرراتی که انحصارگران اطلاعات و تجربیات را بازدارند، چرا که پنهان‌کردن آنها بر اثربخشی مقابله با بحران‌ها و بلایا تأثیر می‌گذارد و تعقیب آلوده‌کنندگان محیط زیست.
۴. فشار بر کشورهای ثروتمند و تصمیم‌گیران جهانی برای قبول مسئولیت و انجام تغییرات جدی برای حفاظت از محیط زیست، مانند انرژی پاک، استفاده پایدار از زمین، و غیره و تأمین مالی لازم برای حمایت از کشورهای فقیر جهت تطبیق با تغییرات اقلیمی.