Hz. Zeyneb bint Huzeyme (radıyallahu anhâ), hem Câhiliye devrinde hem İslâm döneminde cömertliği, muhtaçlara düşkünlüğü ve yardım severliği ile tanındığından “Ümmü’l-mesâkîn” (muhtaçların annesi, hâmisi) lakabıyla anılmıştır. Benî Âmir b. Sa‘saa kabilesinin Hilâl koluna mensuptur. Hz. Ömer'in kızı Hafsa'nın, Peygamber (s.a.s)'le evlenmesinden kısa bir müddet sonra, Ubeyde İbni Hâris olan Kureyş'in ilk muhacirlerinden ve Uhud Muharebesi şehidlerinden birinin hanımı olan Zeyneb, dul kalmıştı. Bir müddet sonra da Zeyneb ile Peygamber Efendimiz (s.a.s) evlenmişti.
Bu evliliğin amacı, Hz. Zeyneb’in kabîlesi olan Âmir bin Sa’sa’a ile Müslümanlar arasında köprü oluşturmak ve dul kalan Zeyneb binti Huzeyme’ye kol kanat germektir. Bu bağlamda, Hz. Peygamber’in Âmir b. Sa‘saa kabilesiyle bozulan ilişkileri düzeltme arzusu, bu evlilikte önemli rol oynamıştır. Evlendiklerinde Zeyneb 30 yaşındadır. Kendisine dörtyüz dirhem mehr verdi.
Resûl-i Ekrem’in evlilikleri içinde en kısa süreli olanı Zeyneb’le olan evliliğidir. Zeyneb bu evlilikten sekiz ay (bazı rivayetlere göre iki veya üç ay) sonra Rebîülâhir 4 (Eylül 625) tarihinde otuz yaşında vefat etmiş olup Resûlullah’ın zevceleri içinde Hatice’den sonra ilk vefat eden hanımıdır. İlginçtir ki, Zeyneb Validemizin mü’minlerin annesi olmasıyla vefat yaşı aynıdır.
Hucurât Sûresi 11. âyetin Hz. Zeyneble alâkalı olduğu kaynaklarda geçmektedir.
“Ey îmân edenler! Bir topluluk, (başka) bir toplulukla alay etmesin; olur ki (onlar), kendilerinden daha hayırlı olabilirler! Birtakım kadınlar da (başka) kadınlarla (alay etmesinler)! Belki (onlar da) kendilerinden daha hayırlıdırlar. Kendinizi (birbirinizi) de ayıplamayın ve birbirinizi (kötü) lakaplar ile çağırmayın! İmandan sonra fâsıklık ismi (günahla anılmak), ne kötüdür! Artık kim (bu kötü amelinden vazgeçerek) tevbe etmezse, işte onlar zalimlerin ta kendileridir!” (Hucurât 49/11)
Bu ayetin iniş sebebi hakkında birkaç rivâyet vardır, bunlardan biri de Hz. Zeyneb’i kapsamaktadır. Şöyle ki; Hz. Âişe’nin bir rivâyetinde Hz. Zeyneb binti Huzeyme’nin boyunun kısalığı ile alay edildiği ve sonrasında da bu ayetin nâzil olduğu belirtilmektedir.