Uhamiaji haramu ni tatizo kubwa katika Afrika. Kwa mujibu wa Shirika la Kimataifa la Uhamiaji (IOM), mwaka 2022 ulikuwa na wahamiaji haramu milioni 10 barani Afrika. Wahamiaji haramu wengi barani Afrika wanatoka katika nchi za kusini mwa jangwa la Sahara, kama vile Nigeria, Ethiopia, na Somalia. Wanaelekea katika nchi za kaskazini mwa Afrika, kama vile Libya, Tunisia, na Misri, na kisha kwenda Ulaya.

Kuna sababu mbalimbali zinazosababisha uhamiaji haramu barani Afrika, zikiwemo:

• Utapiamlo, umaskini, na vita: Watu wengi barani Afrika wanalazimika kuhama nyumbani kwao kutokana na hali mbaya za maisha.
• Unyanyasaji wa kijinsia na kijamii: Watu wengine barani Afrika wanalazimika kuhama nyumbani kwao kutokana na unyanyasaji wa kijinsia na kijamii.
• Utafutaji wa fursa za kiuchumi: Watu wengine barani Afrika wanahama nyumbani kwao kutafuta fursa bora za kiuchumi.

Uhamiaji haramu una changamoto kadhaa katika Afrika, zikiwemo:

• Hatari za usalama: Wahamiaji haramu wanakabiliwa na hatari kubwa za usalama, ikiwa ni pamoja na unyanyasaji, uhalifu, na ajali.
• Ubaguzi: Wahamiaji haramu mara nyingi wanabaguliwa na jamii inayowapokea.
• Ukosefu wa haki: Wahamiaji haramu mara nyingi hawapati haki sawa na wananchi wa nchi husika.

Serikali za nchi mbalimbali barani Afrika zinachukua hatua mbalimbali kukabiliana na uhamiaji haramu. Hatua hizo ni pamoja na kuimarisha ulinzi wa mipaka, kuboresha ushirikiano wa kimataifa, na kuheshimu haki za wahamiaji.

Hatua hizi zinasaidia kupunguza uhamiaji haramu, lakini bado kuna changamoto nyingi zinazohitaji kushughulikiwa. Ni muhimu kutambua kwamba uhamiaji haramu ni tatizo changamano ambalo linahitaji ufumbuzi wa kina na wa pamoja.

Changamoto za uhamiaji haramu katika Afrika ni pamoja na:

• Hatari za usalama: Wahamiaji haramu wanakabiliwa na hatari kubwa za usalama, ikiwa ni pamoja na unyanyasaji, uhalifu, na ajali. Safari ya kuelekea nchi za Ulaya ni ndefu na hatari, na wahamiaji haramu mara nyingi huathiriwa na majanga ya asili, kama vile dhoruba na meli kuzama.
• Ubaguzi: Wahamiaji haramu mara nyingi wanabaguliwa na jamii inayowapokea. Wanaonekana kama wageni na wasiohitajika, na mara nyingi wanakabiliwa na unyanyasaji na ubaguzi.
• Ukosefu wa haki: Wahamiaji haramu mara nyingi hawapati haki sawa na wananchi wa nchi husika. Hawawezi kupata huduma za kijamii, kama vile elimu na afya, na mara nyingi wanakabiliwa na ubaguzi katika soko la ajira.

Ufuatiliaji wa uhamiaji haramu katika Afrika

Ufuatiliaji wa uhamiaji haramu katika Afrika ni changamoto kubwa. Serikali za nchi mbalimbali barani Afrika zinafanya kazi pamoja ili kuboresha ufuatiliaji huo, lakini bado kuna pengo kubwa.

Ushirikiano wa kimataifa

Ushirikiano wa kimataifa ni muhimu kukabiliana na uhamiaji haramu katika Afrika. Serikali za nchi mbalimbali barani Afrika zinafanya kazi pamoja ili kuboresha ushirikiano huo, lakini bado kuna kazi nyingi zinazohitaji kufanywa.

Utafiti na maendeleo

Utafiti na maendeleo ni muhimu kuelewa na kukabiliana na uhamiaji haramu katika Afrika. Serikali za nchi mbalimbali barani Afrika zinafanya kazi pamoja ili kuboresha utafiti na maendeleo katika eneo hili, lakini bado kuna kazi nyingi zinazohitaji kufanywa.

hukumu ya uhamiaji haramu

kutokana na Dar Al-Ifta nchini Misri, Uhamiaji kinyume cha sheria unazingatiwa kuwa ni tukio la kimataifa na ni tatizo sugu linalozisumbua nchi nyingi, kutokana na madhara yake yanayofungamana na magomvi mbali mbali ya kiuchumi, kijamii, kitamaduni na kijimbo kwa nchi hizi.

Ushahidi uliopo kwa yule anaenda kinyume na kiongozi, na uhalifu huo kutojuzu madamu kiongozi au mtawala huyo hakuamrisha jambo la haramu, basi Mwenyezi Mungu analazimisha utiifu wa viongozi au watawala; anasema; {Enyi mlio amini! Mt'iini Mwenyezi Mungu, namt'iini Mtume na wenye madaraka katika nyinyi. Namkizozana katika jambo basi lirudisheni kwa Mwenyezi Mungu na Mtume, ikiwa mnamuamini Mwenyezi Mungu na Siku ya Mwisho. Hayo ndiyo bora zaidi na ndiyo yenye mwisho mwema.} [AN NISAA 59]

Na hifadhi ya nafsi ni kusudio moja miongoni mwa makusudio matano ya sheria ambayo yanakuwa katika kiwango cha madharura, na matni za kisheria zilikuja katika kukataza kuangamiza nafsi; miongoni mwao ni tamko la Mwenyezi Mungu Mtukufu: {Na toeni katika njia ya Mwenyezi Mungu, walamsijitie kwa mikono yenu katika maangamizo. Na fanyeniwema.Hakika Mwenyezi Mungu huwapenda wafanyao wema.} [AL BAQARAH 195].